ઉત્તરાખંડના ઐતિહાસિક શહેર જોશીમઠમાં જમીન ધસવાની ક્રિયા વધી રહી છે. ગયા વર્ષે નવેમ્બરમાં જમીન ધસી જવાને કારણે મકાનોમાં તિરાડો પડવાની ઘટનાઓ સામે આવી હતી. હવે અહીં ધરતી ફાડીને જગ્યાએ-જગ્યાએથી પાણી નીકળવા લાગ્યું છે. જોશીમઠમાં ભૂસ્ખલનની સમસ્યાને જોતા જિલ્લા પ્રશાસને મોટો નિર્ણય લીધો છે. જિલ્લા પ્રશાસને હેલાંગ બાયપાસ અને એનટીપીસી તપોવન વિષ્ણુગઢ હાઇડ્રોઇલેક્ટ્રિક પ્રોજેક્ટના બાંધકામ પર તાત્કાલિક અસરથી પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. આ પ્રતિબંધ આગામી આદેશો સુધી ચાલુ રહેશે.
જોશીમઠના મારવાડીમાં છેલ્લા ઘણા મહિનાઓથી ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓ થઈ રહી હતી, ત્યારબાદ અચાનક બદ્રીનાથ નેશનલ હાઈવે-58 ને અડીને આવેલી જયપ્રકાશ પાવર પ્રોજેક્ટની કોલોનીની અંદરની દિવાલો અને જમીનની અંદરથી પાણી નીકળવા લાગ્યું.
હિજરત વચ્ચે ચાલુ છે જોશીમઠમાં બચાવ કાર્ય
ગુરુવારે દેખાવો ચાલુ રહ્યા હતા કારણ કે ઉત્તરાખંડના જોશીમઠ શહેરમાં અનેક મકાનોમાં તિરાડો પડી જતાં પરિવારોને સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા હતા. દરમિયાન, ચમોલી પ્રશાસને ગુરુવારે ડૂબતા શહેરમાં અને તેની આસપાસની તમામ બાંધકામ પ્રવૃત્તિઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ સિવાય 50 જેટલા પરિવારોને સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા છે.
લોકો રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા, ઘણી જગ્યાએ ચક્કા જામ
શહેરમાં લોકોની સમસ્યા પ્રત્યે વહીવટીતંત્રના ઉદાસીન વલણ અને એનટીપીસી પ્રોજેક્ટ જેના કારણે સમસ્યા સર્જાઈ છે, તેના વિરોધમાં બંધ પાળવામાં આવ્યો હતો. જોશીમઠ બચાવો સંઘર્ષ સમિતિના સંયોજક અતુલ સતીએ જણાવ્યું કે લોકો પ્રશાસન વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કરતા રસ્તા પર ઉતરી આવ્યા હતા અને રસ્તો રોકી દીધો હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન વ્યવસાયિક સંસ્થાઓ બંધ રહી.
શું ઈચ્છે છે જોશીમઠના લોકો?
એડીએમ અભિષેક ત્રિપાઠી વિરોધ કરી રહેલા આંદોલનકારીઓને શાંત કરવા પહોંચ્યા, પરંતુ તેમને કહેવામાં આવ્યું કે જ્યાં સુધી તેમની માંગણીઓ પર નિર્ણાયક પગલાં લેવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી આ ચાલુ રહેશે. લોકોની આ માંગણીઓમાં રહેવાસીઓનું પુનર્વસન, હેલાંગ અને મારવાડી વચ્ચે એનટીપીસીની ટનલ અને બાયપાસ રોડનું બાંધકામ અટકાવવું અને એનટીપીસીના તપોવન-વિષ્ણુગઢ હાઇડ્રોપાવર પ્રોજેક્ટ પર આ આપદાની જવાબદારી નક્કી કરવી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
જિલ્લા તંત્રએ બાંધકામના કામ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો
જિલ્લા વહીવટીતંત્રે પાછળથી બોર્ડર રોડ ઓર્ગેનાઈઝેશન (BRO) દ્વારા હેલાંગ બાયપાસના બાંધકામ, તપોવન-વિષ્ણુગઢ હાઈડ્રોપાવર પ્રોજેક્ટ પરના કામ અને નગરપાલિકા દ્વારા હાથ ધરવામાં આવનાર અન્ય બાંધકામ પર આગામી આદેશો સુધી તાત્કાલિક અસરથી પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
એનટીપીસી અને હિન્દુસ્તાન કન્સ્ટ્રક્શન કંપની (એચસીસી)ને પણ અસરગ્રસ્ત પરિવારો માટે અગાઉથી 2,000 પ્રિ-ફેબ્રિકેટેડ મકાનો બનાવવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે. અસરગ્રસ્ત લોકોની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે જિલ્લા વહીવટીતંત્ર તમામ જરૂરી પગલાં લઈ રહ્યું છે. જિલ્લા આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અધિકારી એન.કે. જોશીએ જણાવ્યું હતું કે અત્યાર સુધીમાં 47 જોખમી પરિવારોને તેમના મકાનોમાં તિરાડો પડતાં તેમને અસ્થાયી રૂપે સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા છે.
શહેરની સ્થિતિ અંગે અધિકારીઓનું મંથન ચાલુ
ગઢવાલના કમિશનર સુશીલ કુમાર, ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટ સેક્રેટરી રણજીત કુમાર સિંહા, ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટના મુખ્ય કાર્યકારી અધિકારી પીયૂષ રૌતેલા, એનડીઆરએફના ડેપ્યુટી કમાન્ડન્ટ રોહિતાશ્વ મિશ્રા અને ભૂકંપ શમન કેન્દ્ર શાંતનુ સરકાર અને આઈઆઈટી-રુરકીના પ્રોફેસર બીકે મહેશ્વરી સહિત વરિષ્ઠ અધિકારીઓની ટીમે જોશીમઠની મુલાકાત લીધી હતી અને પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરવા અધિકારીઓ સાથે બેઠક યોજી હતી.
એનકે જોશીએ કહ્યું કે પરિસ્થિતિનો વિગતવાર સર્વે કરવામાં આવી રહ્યો છે અને ખાસ કરીને જોખમમાં રહેલા મકાનોની ઓળખ કરવામાં આવી રહી છે. જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ હિમાંશુ ખુરાના સતત પરિસ્થિતિ પર નજર રાખી રહ્યા છે અને SDRF, NDRF અને પોલીસને સતર્ક રહેવા માટે કહેવામાં આવ્યું છે.
ભૂકંપના ઝોન 5 માં આવે છે જોશીમઠ, જમીનમાં પડી રહી છે તિરાડ
રાજ્યના ચમોલી જિલ્લામાં બદ્રીનાથ અને હેમકુંડના માર્ગ પર 6,000 ફૂટની ઉંચાઈએ આવેલું આ શહેર ભૂકંપના ઉચ્ચ જોખમવાળા ‘ઝોન-ફાઈવ’માં આવે છે. અત્યાર સુધીમાં, રવિગ્રામમાં 153, ગાંધીનગરમાં 127, મનોહરબાગમાં 71, સિંહધારમાં 52, પરાસરીમાં 50, અપરબજારમાં 29, સુનીલમાં 27, મારવાડી અને લોઅર બજારમાં 24 ઘરો સહિત વિવિધ વિસ્તારોમાં 561 મકાનોમાં તિરાડો પડી છે. તેમણે જણાવ્યું કે અલગ-અલગ 47 પરિવારોને સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવ્યા છે. તેમણે કહ્યું કે જો જરૂર પડશે તો વધુ પરિવારોને સુરક્ષિત સ્થળોએ ખસેડવામાં આવશે.
શહેરના સર્વેમાં લાગી સ્પેશિયલ ટીમ
અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે જે સ્થળોએ પરિવારોને સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યા છે તેમાં નગર પાલિકા ભવન, એક પ્રાથમિક શાળાની ઇમારત, મિલન કેન્દ્ર અને જોશીમઠ ગુરુદ્વારાનો સમાવેશ થાય છે. તેમણે કહ્યું કે કેટલાક પરિવારો તેમના સંબંધીઓના ઘરે ચાલ્યા ગયા છે. મુખ્યમંત્રી પુષ્કર સિંહ ધામીએ કહ્યું કે જોશીમઠની સ્થિતિ પર નજીકથી નજર રાખવામાં આવી રહી છે અને તેઓ પોતે ત્યાં જઈને પરિસ્થિતિનો તાગ મેળવશે. ભૂકંપનું ઉચ્ચ જોખમ ધરાવતા ‘ઝોન-ફાઈવ’માં આવેલા આ શહેરનો સર્વે કરવા માટે નિષ્ણાતોની ટીમ પણ બનાવવામાં આવી છે.
